Viêm tuyến giáp là gì và nguy hiểm như thế nào?

Viêm tuyến giáp là chứng bệnh biểu hiện cho sự rối loạn hệ miễn dịch. Nó có thể dẫn đến việc sản xuất quá mức hormone tuyến giáp, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của cơ thể. Dấu hiệu người bị viêm tuyến giáp thường không rõ ràng và còn phụ thuộc vào mức độ nặng – nhẹ của bệnh.

Viêm tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp là một tuyến có hình dạng giống như con bướm (nặng khoảng 15-20 gram) nằm ở phía trước cổ dưới, giữa phần hầu họng và xương ức. 

Tuyến giáp tạo ra các hormone kiểm soát sự trao đổi chất. Trao đổi chất chính là tốc độ mà cơ thể có thể xử lý mọi thứ, đó là tốc độ đốt cháy thức ăn để tạo năng lượng và nhiệt.

Viêm tuyến giáp là khi tuyến giáp bị viêm hoặc sưng và có thể dẫn đến sản xuất quá mức hormone tuyến giáp.

Có 3 giai đoạn viêm tuyến giáp, bao gồm:

• Giai đoạn độc tính: Là khi tuyến giáp bị viêm và sản xuất quá nhiều hormone

• Giai đoạn suy giáp: Sau khi giải phóng quá nhiều hormone tuyến giáp trong vài tuần hoặc vài tháng, tuyến giáp sẽ không có đủ hormone để giải phóng nữa. Điều này dẫn đến việc thiếu hormone tuyến giáp hoặc suy giáp.

• Giai đoạn phục hồi: Trong giai đoạn này, nồng độ hormone tuyến giáp là bình thường. Giai đoạn này có thể đến tạm thời sau giai đoạn nhiễm độc giáp – trước khi đến giai đoạn suy giáp, hoặc nó có thể đến sau khi tuyến giáp đã hồi phục sau quá trình bị viêm và duy trì mức độ hormone bình thường.

Viêm tuyến giáp có lây không?

Do ngày nay số bệnh nhân bị viêm tuyến giáp ngày càng gia tăng nên không ít người lo lắng về khả năng lây lan của bệnh. Tuy nhiên, các chuyên gia đã khẳng định rằng các bệnh liên quan đến tuyến giáp là bệnh không lây nhiễm và không có khả năng lây nhiễm qua bất kỳ con đường tiếp xúc nào, như: ăn uống, thở, sinh hoạt chung,… 

Tuy nhiên, bệnh có thể bị do yếu tố di truyền. Do đó, nếu trong gia đình có người mắc bệnh về tuyến giáp mọi thành viên không nên xa lánh mà nên chủ động đi khám để kiểm soát tình trạng sức khỏe một cách tốt nhất.

Vậy viêm tuyến giáp có nguy hiểm không?

Đa số bệnh nhân bị viêm tuyến giáp đều dẫn đến suy giáp. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như:

• Biếu cổ
• Các bệnh lý về tim
• Các rối loạn tâm thần
• Suy giảm tình dục
• Dị tật bẩm sinh (đứa trẻ sinh ra từ người mẹ bị suy tuyến giáp mà không được điều trị)

Có mấy loại viêm tuyến giáp?

Viêm tuyến giáp được chia thành nhiều loại theo tính chất và mức độ nguy hiểm của bệnh. Dưới đây là 7 loại viêm tuyến giáp:

• Viêm tuyến giáp Hashimoto: Một tình trạng miễn dịch gây ra bởi các kháng thể chống tuyến giáp. Đây là dạng viêm tuyến giáp phổ biến nhất và phổ biến hơn ở phụ nữ (gấp 5 lần so với nam giới). Viêm tuyến giáp Hashimoto thường dẫn đến suy giáp, và điều trị thay thế hormone tuyến giáp là điều cần thiết.
• Viêm tuyến giáp thầm lặng (hoặc viêm tuyến giáp không đau): Là một bệnh tự nhiễm khác do kháng thể kháng tuyến giáp gây ra. Nó cũng phổ biến ở phụ nữ và là nguyên nhân phổ biến chỉ sau viêm tuyến giáp Hashimoto.
• Viêm tuyến giáp sau sinh: Là tình trạng tự miễn dịch do kháng thể kháng tuyến giáp đôi khi xảy ra ở phụ nữ sau khi sinh con.

• Viêm tuyến giáp do bức xạ: Một tình trạng gây ra bởi bức xạ bên ngoài, nó có thể là hậu quả bị gây ra bởi một phương pháp điều trị y tế như bệnh ung thư hay bệnh cường giáp.
• Viêm tuyến giáp bán cấp: Một loại viêm tuyến giáp gây đau đớn nguyên nhân là do virus gây ra. Những người mắc bệnh này cũng sẽ có triệu chứng cường giáp và sau đó phát triển các triệu chứng suy giáp. Mặc dù thường là tạm thời, viêm tuyến giáp bán cấp có thể gây ra các biến chứng vĩnh viễn nếu không được điều trị.
• Viêm tuyến giáp cấp tính: Đó là một tình trạng bệnh tương đối hiếm gặp do một sinh vật truyền nhiễm hoặc vi khuẩn gây ra.
• Viêm tuyến giáp do thuốc: Bệnh gây ra bởi việc sử dụng các loại thuốc như amidoaraone, interferon, lithium và cytokine. Nó chỉ xảy ra ở một phần nhỏ các bệnh nhân sử dụng thuốc sai cách. Do đó, loại viêm tuyến giáp này không xảy ra phổ biến.

Nguyên nhân gây viêm tuyến giáp 

Tuyến giáp có thể bị tấn công bởi các tác nhân khác nhau. Những sự tấn công này gây viêm và tổn thương các tế bào tuyến giáp, dẫn đến viêm tuyến giáp.

Một số nguyên nhân gây viêm tuyến giáp là kháng thể (nguyên nhân phổ biến nhất), thuốc, phóng xạ và vi trùng (virus và vi khuẩn). Viêm tuyến giáp cũng có thể là một bệnh tự miễn do tự cơ thể là tác nhân gây bệnh (qua trung gian kháng thể).

Cho đến nay, chưa có một nghiên cứu cụ thể nào chứng minh được tại sao cơ thể lại tạo được kháng thể tuyến giáp. Viêm tuyến giáp có thể do nhiễm trùng hoặc có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc.

Các triệu chứng của viêm tuyến giáp là gì?

Các triệu chứng của viêm tuyến giáp phụ thuộc vào loại viêm tuyến giáp và giai đoạn của viêm tuyến giáp.

• Giai đoạn cường giáp : Thường kéo dài ngắn (1-3 tháng.) Nếu các tế bào bị tổn thương nhanh chóng và có sự rò rỉ hormone tuyến giáp dư thừa, bạn có thể xuất hiện các triệu chứng của bệnh cường giáp, như:
  • Lo lắng
  • Cảm thấy khó chịu
  • Khó ngủ
  • Nhịp tim nhanh
  • Mệt mỏi
  • Sút cân
  • Tăng tiết mồ hôi
  • Lo lắng và hồi hộp
  • Tăng khẩu vị
  • Run rẩy
• Giai đoạn Hypothyroid (phổ biến hơn): Có thể kéo dài và có thể trở thành vĩnh viễn. Nếu các tế bào bị tổn thương và nồng độ hormone tuyến giáp giảm, có thể xuất hiện các triệu chứng suy giáp, chẳng hạn như:
  • Mệt mỏi
  • Tăng cân bất thường
  • Táo bón
  • Phiền muộn
  • Da khô
  • Khó vận động
  • Giảm khả năng tập trung